Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników CDT w Lubinie jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kogokolwiek wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie.
Standardy Ochrony Małoletnich w Centrum Działań Twórczych w Lubinie opracowano zgodnie z Ustawą z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
W niniejszym dokumencie stosuje się terminy i definicje o znaczeniu:
a) Dyrektor CDT w Lubinie – osoba reprezentująca Centrum Działań Twórczych w Lubinie;
b) CDT w Lubinie – Centrum Działań Twórczych w Lubinie;
c) małoletni (dziecko) – każda osoba do ukończenia 18 roku życia uczęszczająca do CDT w Lubinie;
d) pracownik CDT w Lubinie – każda zatrudniona osoba w CDT w Lubinie bez względu na formę zatrudnienia, w tym współpracownik, stażysta/praktykant, wolontariusz lub inna osoba, która z racji pełnienia funkcji lub zadań ma (nawet potencjalny) kontakt z dziećmi;
e) opiekun małoletniego – osoba uprawniona do reprezentacji małoletniego w szczególności jego rodzic, opiekun prawny lub rodzic zastępczy;
f) krzywdzenie małoletniego – popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika CDT w Lubinie lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbanie.
Krzywdzenie może przybrać rożną formę, tj.:
a) przemoc fizyczna – działanie wobec małoletniego, kto re powoduje uraz na jego ciele (np. bicie, policzkowanie, szarpanie, popychanie, zadawanie bólu, przypalanie papierosem);
b) przemoc emocjonalna/psychiczna – naruszenie godności osobistej ukierunkowanej na wyrządzenie szkody psychicznej (np. ponizanie, wyzywanie, lekceważenie, krytykowanie, odrzucenie, lekceważenie, zastraszanie, nieposzanowanie potrzeb, nadmierne wymagania w stosunku do wieku i możliwości psychofizycznych małoletniego);
c) przemoc seksualna – każde zachowanie osoby dorosłej, kto re prowadzi do seksualnego zaspokojenia potrzeb kosztem małoletniego. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie małoletniego, współżycie z małoletnim) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. przekazywanie małoletniemu materiałów pornograficznych, podglądanie);
d) zaniedbanie – głodzenie, niedostarczanie odpowiedniej ilości jedzenia, nieodpowiednia higiena lub jej brak, niezgłaszanie się z małoletnim do lekarza (gdy tego wymaga), brak leczenia mimo zaleceń lekarza, niedopilnowanie w kwestii edukacji czy brak zainteresowania na problemy czy potrzeby małoletniego;
g) Standardy – należy przez to rozumieć niniejszy dokument wraz z załącznikami wprowadzony na podstawie zarządzenia Dyrektora CDT w Lubinie.
3.1. Zasady ogólne
3.2. Komunikacja między pracownikiem CDT w Lubinie, a małoletnim
Zasady komunikacji pracownika z małoletnimi:
a. zachowanie cierpliwości, odnoszenie się do małoletniego ze spokojem i szacunkiem,
b. udzielania odpowiedzi adekwatnych do wieku dziecka i danej sytuacji,
c. informowania małoletniego o podejmowanych decyzjach dotyczących jego osoby,
d. niedopuszczania do zawstydzania, upokarzania, lekceważenia i obrażania małoletnich;
e. jeśli pojawi się konieczność porozmawiania z małoletnim na osobności, należy zostawić uchylone drzwi do pomieszczenia i zadbać, aby być w zasięgu wzroku rozmowy.
3.3. Zachowania niedozwolone w relacji pracownik – małoletni
1.Pracownikowi CDT w Lubinie ZABRANIA SIĘ:
a. stosowanie wobec małoletniego przemocy w jakiejkolwiek formie, w tym stosowanie kar fizycznych, wykorzystywanie relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszenie, groźby). Wyjątkiem może być tylko działanie zgodnie z zapisami prawa np. obrona własna, ochrona zdrowia i życia innych oso b, działanie w stanie wyższej konieczności;
b. zapraszania małoletnich do swojego miejsca zamieszkania, spotykania się z nimi poza godzinami pracy. Obejmuje to także kontakty z małoletnimi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych). Właściwą formą komunikacji z małoletnimi i ich rodzicami/opiekunami prawnymi poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy). Jeżeli zachodzi konieczność spotkania z małoletnimi poza godzinami pracy, pracownik zobowiązany jest poinformować o tym Dyrektora CDT w Lubinie, a rodzice/opiekunowie muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
W zw. z powyższym kontakt z małoletnim, co do zasady powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków pracownika bądź w przedmiocie zawartej umowy.
c. zachowywania się w obecności małoletniego w sposób niestosowny (używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienia obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjność seksualnej, wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej tj. zastraszanie, przymuszanie, groz by);
d. dotykania dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny, w tym angażowania się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne;
e. nawiązywania z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, składania mu propozycji o nieodpowiednim charakterze (obejmuje to również seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie nieletnim treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę);
f. proponowania małoletnim alkoholu, wyrobów tytoniowych, nielegalnych substancji, jak również używania ich w obecności małoletnich;
g. przyjmowania pieniędzy, prezento w od małoletnich bądź od rodziców/opiekunów prawnych dziecka;
h. jakichkolwiek przemocowych działań wobec małoletniego (bicia, szturchania, popychania, naruszania integralności fizycznej w jakikolwiek inny sposób czy znęcania się psychicznego).
a. agresja fizyczna (np. uderzenie, kopanie, policzkowanie, opluwanie i wszelkie inne działania powodujące fizyczny bol),
b. agresja słowna (np. używanie wulgarnych słów, gestów, żartów, czynienie obraźliwych uwag, wykorzystywanie wobec drugiego małoletniego przewagi fizycznej),
c. cyberprzemoc (np. publikowanie ośmieszających, wulgarnych komentarzy, prześladowanie, zastraszanie, nękanie za pomocą Internetu, telefonu, wiadomości SMS itp.),
d. utrwalanie wizerunku innych uczestników poprzez nagrywanie (również fonii) i fotografowanie bez zgody i w sytuacjach intymnych, mogących zawstydzić,
e. udostępnianie między małoletnimi substancji psychoaktywnych i używanie ich w swoim otoczeniu.
Zabronione jest stosowanie z jakiegokolwiek powodu przemocy słownej, fizycznej i agresji psychicznej.
5.1. Ważne sygnały
a. małoletni ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, poparzenia, ugryzienia, złamanie kości itp.), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić, a podawane przez małoletniego wyjaśnienia dotyczące obraz en wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne (małoletni często zmienia wyjaśnienia dot. obrażeń);
b. małoletni nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody, wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła;
c. małoletni boi się rodzica lub opiekuna (zwleka z powrotem do domu), innego uczestnika bądź pracownika CDT w Lubinie;
d. małoletni jest bierny, wycofany, uległy, przestraszony;
e. małoletni cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne (bole brzucha, głowy, mdłości);
f. nastąpiła nagła i wyraz na zmiana zachowania małoletniego widoczna podczas warsztatów, w których uczestniczył.
5.2. Zasady reagowania na przypadki podejrzenia, że małoletni doświadcza krzywdzenia w relacji rodzic/inna osoba dorosła – dziecko, małoletni – małoletni, pracownik CDT w Lubinie – małoletni
a. poinformować o zdarzeniu lub swoich podejrzeniach, co do krzywdzenia małoletniego Dyrektora CDT w Lubinie lub wyznaczonego pracownika;
b. sporządzić notatkę służbową opisującą zdarzenie, w szczególności przyczynę wystąpienia podejrzenia o krzywdzeniu małoletniego (przedstawia okoliczności krzywdzenia, kto re udało mu się ustalić lub zaobserwować, opisuje zachowania/wypowiedzi dziecka wskazujące na doświadczenie krzywdzenia). Notatkę może sporządzić w formie papierowej bądź mailowej;
Po odebraniu zgłoszenia (rozmowie z pracownikiem) Dyrektor CDT w Lubinie wzywa rodziców/opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa i informuje ich o podejrzeniu.
W przypadku, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia wobec małoletniego znamion krzywdzenia Dyrektor CDT w Lubinie podejmuje działania w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa tj.: składa zawiadomienie do odpowiednich organów, realizując obowiązek wynikający z art. 304 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks 6 postępowania karnego (prokuratura, policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej).
Dalszy tok postępowania leży w kompetencji instytucji wskazanych wyżej.
II. Podejrzenie krzywdzenia małoletniego PRZEZ INNEGO PRACOWNIKA:
a. niezwłocznego powiadomienia o tym Dyrektora CDT w Lubinie, a w przypadku jego nieobecności osobę zastępującą;
b. sporządzenia notatki zawierającej dokładny opis zaistniałej sytuacji (notatkę służbową zostawia Dyrektorowi CDT w Lubinie lub u osoby zastępującej).
W rozmowie oprócz ww. oso b uczestniczą inni współpracownicy mający wiedzę na temat zaistniałej sytuacji (z przeprowadzonej rozmowy sporządzana jest notatka służbowa zawierającą przebieg rozmowy, listę oso b w niej uczestniczących, a także wnioski i postanowienia).
a) w przypadku umów o pracę – wszczyna postępowanie zmierzające do ukarania pracownika karą porządkową lub dyscyplinarną,
b) w przypadku oso b zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych/świadczenia usług bądź wolontariatu/praktyki – rozwiązaniem łączącej umowy/współpracy ze skutkiem natychmiastowym.
III. Podejrzenie krzywdzenia małoletniego PRZEZ INNEGO MAŁOLETNIEGO:
a) zadbania o bezpieczeństwo małoletniego, w tym odseparowanie go od małoletniego podejrzanego o krzywdzenie (niezwłoczne podjęcie reakcji słownej na zaistniałą sytuację);
b) w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia małoletniego, pracownik bezzwłocznie dzwoni na numer alarmowy 112;
c) zgłoszenia Dyrektorowi CDT w Lubinie bądź wyznaczonemu pracownikowi zaistniałej sytuacji.
2. Dyrektor CDT w Lubinie wzywa i przeprowadza rozmowę z rodzicami/opiekunami małoletnich uwikłanych w przemoc.
3. Dyrektor CDT w Lubinie w toku wyjaśniania sytuacji między małoletnimi może skreślić uczestnika z warsztatów, jeśli nie przestrzega norm społecznych i zasad kultury współżycia.
4. W przypadku, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia wobec małoletniego znamion przemocy rówieśniczej zw. z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub/i zagrożenia życia małoletniego, składa zawiadomienie do odpowiednich organów.
1. Przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed podjęciem współpracy, Dyrektor CDT w Lubinie uzyskuje informacje czy dane tej osoby (kandydata) są zamieszczone w:
– Rejestrze Przestępstw Sprawco w na Tle seksualnym (z dostępem ograniczonym),
– Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.
Wydruk z ww. Rejestrów przechowuje się w aktach osobowych pracownika lub analogicznej dokumentacji dotyczącej wolontariusza lub osoby zatrudnionej w oparciu o umowę cywilnoprawną. Figurowanie w ww. Rejestrach wyklucza możliwość zatrudnienia kandydata.
Figurowanie w Rejestrze Karnym jako osoby karanej za wymienione przestępstwa lub odmowa dostarczenia żądanej przez pracodawcę informacji wyklucza możliwość zatrudnienia kandydata.
– informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celo w działalności zawodowej lub wolontariackie związanej z kontaktami z dziećmi bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla ww. celo w;
– oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwania w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa (pod rygorem odpowiedzialności karnej);
– jeżeli mieszkał/a w innych państwach w ciągu 20 lat niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, informację z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celo w działalności zawodowej lub wolontariackie związanej z kontaktami z dziećmi.
7. Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletnich
8. Zasady korzystania z Internetu
9. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielanie mu wsparcia
a) monitorowanie realizacji i przestrzegania Standardów w CDT w Lubinie;
b) reagowanie na sygnały naruszenia Standardów;
c) prowadzenia rejestru zgłoszeń i proponowanych zmian w Standardach (wzór rejestru zgłoszeń stanowi załącznik nr 2);
d) dokonywanie przeglądów i aktualizacji według potrzeb faktycznych i prawnych zapisów Standardów, w tym przeprowadzenie wśród pracowników CDT w Lubinie, minimum raz na 24 miesiące, ankiety monitorującej poziom realizacji Standardów.
2. W szczególnych przypadkach tj. ZAGROŻENIE ŻYCIA lub ZDROWIA MAŁOLETNIEGO zawiadomienie o przemocy należy zgłosić dowolnemu pracownikowi CDT w Lubinie. Pracownik, który otrzyma informację o zdarzeniu zagrażającemu małoletniemu zachowuje je w bezwzględnej tajemnicy i przekazuje je jedynie pracownikowi odpowiedzialnemu za przyjmowanie zgłoszeń.
3. Zgłoszeń o przypadkach krzywdzenia małoletniego można również dokonywać poprzez elektroniczną skrzynkę znajdującą się na stronie cdt.lubin.pl
Wpływ zgłoszeń monitoruje Dyrektor CDT w Lubinie i/lub wyznaczony pracownik do przyjmowania zgłoszeń.
4. Zgłoszenia o zdarzeniu zagrażającemu małoletniemu może dokonywać również rodzic, prawny opiekun, pracownik, a także inne osoby spokrewnione lub niespokrewnione z dzieckiem.
10. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego
1. Osoba zgłaszająca zdarzenia może dokonać zgłoszenia w następujący sposób:
a) osobiście do osoby odpowiedzialnej za przyjmowanie zgłoszeń (gabinet Dyrektora bądź do wyznaczonego pracownika);
b) do elektronicznej skrzynki umieszczonej na stronie internetowej cdt.lubin.pl
2. Przechowywanie ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego:
a) dokumentacja jest prowadzona oraz przechowywana przez osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń do czasu zakończenia sprawy;
b) dokumentację należy chronić przed dostępem osób nieuprawnionych.
11. Zasady przeglądu i aktualizacji Standardów Ochrony Małoletnich. Sposoby dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego
1. Standardy ochrony małoletnich obowiązujące w CDT w Lubinie podlegają przeglądowi przynajmniej raz na dwa lata, w terminie ustalonym przez Dyrektora CDT w Lubinie, każdorazowo w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego oraz w razie nowelizacji obowiązujących przepisów w tym zakresie.
12. Zasady i sposoby udostępniania rodzicom/opiekunom prawnym/ Standardów Ochrony Małoletnich do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania
Przepisy końcowe
Niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem wchodzą w zżycie z dniem ogłoszenia.